Willa przedsiębiorcy Herberta Esche powstała w latach 1902/03 według projektu Henry‘ego van de Velde.

Kompleksowe dzieło sztuki w stylu secesyjnym było pierwszą większą pracą artysty w Niemczech, która weszła do historiografii sztuki. Centralnym punktem tego dwupiętrowego budynku jest pomieszczenie z przeszklonym dachem.

Budynek wymagający modernizacji został gruntownie odnowiony. 13-go grudnia 2001 roku miało miejsce uroczyste otwarcie przez Prezydenta Johannesa Raua i Premiera Kurta Biedenkopfa. Oryginalne wyposażenie wnętrza znajduje się częściowo w Miejskich Zbiorach Sztuki.

Willa Esche mieści w sobie muzeum Henry‘ego van de Velde, które należy do Zbiorów Sztuki Chemnitz.

Osoby kontaktowe:
Villa Esche w internecie
 

Willa Esche – Kompleksowe dzieło sztuki Henry‘ego van de Velde

Willa Esche w Chemnitz jest pierwszą budowlą w Niemczech, którą zaprojektował belgijski artysta Henry van de Velde (1863-1957). Przedsiębiorca Herbert zlecił mu Eugen Esche (1874-1962) w 1902 roku zaprojektowanie domu i jego otoczenia dla siebie i swojej rodziny. Wspólnie wybrali działkę w nowo utworzonej dzielnicy willowej Kappel.

Zgodnie ze stylem secesyjnym architekt samouk Henry van de Velde zaprojektował nie tylko dom, ale także park, wyposażenie wnętrza, meble, naczynia i inne przedmioty użytkowe a nawet fajkę zleceniodawcy. Willa wybudowana w latach 1903/04 stała się w ten sposób przykładowym kompleksowym dziełem sztuki. Już w roku 1906 na łamach znanego czasopisma „Kunst und Künstler „ („Sztuka i artyści“) pokazane zostały różne ujęcia wnętrza.

W drugim etapie budowy (1911) budynek powiększono pod nadzorem projektanta. Nowy projekt tarasu znajdującego się pierwotnie w bryle budynku udoskonalił jego wygląd i potwierdził rozwój artysty Henry‘ego van de Velde w kierunku modernistycznym.

Od końca drugiej wojny światowej budynek był wprawdzie przebudowywany, jednakże jego najważniejsze elementy zostały zachowane. Najpierw służył on Sowietom jako komendantura, następnie korzystała z niej Służba Bezpieczeństwa NRD (Stasi), a od lat sześćdziesiątych była miejscem szkoleń Izby Rzemieślniczej. W 1990 roku po zjednoczeniu Niemiec willa Esche wpisana została na krajową listę ochrony zabytków. W 1998 roku Chemnitz zakupiło nieużytkowaną willę Esche i do maja 2001 roku w miarę możliwości doprowadziło zarówno budynek jak i park do stanu z czasów jej świetności.

Henry van de Velde w Chemnitz, 1902 do 1914

Belgijski artysta i architekt Henry van de Velde (1864-1957) przyjechał do Chemnitz po raz pierwszy w roku 1902. Jednakże pierwsze kontakty udokumentowane zostały już w roku 1898. Fabrykant tekstylny Herbert Eugen Esche (1874-1962) i jego narzeczona Johanna Luise Körner (1879-1911) zachwycili się projektami Belga opublikowanymi w czasopiśmie "Dekorative Kunst" („Sztuka dekoracyjna“) wydawanym w Monachium przez Juliusa Meier-Graefe i zlecili mu zaprojektowanie ich pierwszego poślubnego mieszkania w Kaßberg.

Po tym jak w roku 1900 małżonkowie Esche odwiedzili rodzinny dom van de Velde zaprojektowany przez artystę niedaleko Brukseli, ich wzajemne kontakty nabrały przyjacielskiego charakteru. W 1902 roku Esche zlecono budowę willi. Herbert Esche życzył sobie projektu, który harmonizowałby z jego nowoczesnymi meblami.

W tym czasie van de Velde przebywał w Weimarze dzięki czemu kontakt pomiędzy rodzinami bardzo się zacieśnił. Van de Velde był niemalże doradcą artystycznym Herberta Esche, który wkrótce stał się mecenasem sztuki. Za nomową van de Velde Esche zlecił namalowanie potretu rodzinnego norweskiemu malarzowi Edvardowi Munchowi. Artysta spędził w roku 1905 kilka tygodni w willi Esche. Przedłużony pobyt opisany został we wspomnieniach malarza Ivo Hauptmanna (1886-1973), syna pisarza Gerharta Hauptmanna, który ożenił się później z Ericą von Scheel (1881-1966), uczennicą Henry‘ego van de Velde.

Henry van de Velde stał się rodzinnym architektem rodu Esche. Fritz Eugen Esche, brat Herberta Eugena w 1906 roku udzielił van de Velde kolejnego zlecenia budowlanego w Chemnitz: budynek klubowy Lawn-Tennis-Klub. Budowa ukończona w 1908 roku stała się pod względem architektonicznym jedną z najbardziej interesujących prac van de Velde (wyburzono ją w roku 1945). Jednocześnie van de Velde podjął się dla innego z braci, Arnolda Esche (1880-1967), modernizacji dworku rodzinnego, wyposażenia wnętrza wybudowanego w 1884 roku neorenesansowego majątku szlacheckiego Lauterbach niedaleko Crimmitschau.

Podobnego zlecenia van de Velde podjął się w roku 1908 dla Pana Körnera, teścia Herberta Esche i właściciela fabryki atramentu Beyer, który zlecił mu odnowienie hali w willi "Qui se sana" przy Beyerstrasse 28.

Jego syn Theodor zlecił w 1913 roku wybudowanie nowoczesnej willi po przeciwległej stronie ulicy. Budowa „willi Körner-Commerz“, ukończona w 1914 roku, była ostatnim dziełem Henry‘ego van de Velde w Chemnitz. W 1945 roku została w większej części zniszczona podczas bombardowań.

Po wybuchu drugiej wojny światowej belgijski artysta był zmuszony zakończyć swoją działalność w Niemczech i uciekł do Szwajcarii. Nadal jednak utrzymywał kontakt z Herbertem Eugenem Esche, po tym jak tenże w 1945 roku sam przeprowadził się do Küsnacht (niedaleko Zurychu) do swojej córki Erdmute Luchsinger.